امروز: جمعه, ۱۰ فروردین , ۱۴۰۳
زمان انتشار : فوریه 22nd, 2015 1:10 | کد خبر : 9464 | چاپ این مطلب چاپ این مطلب

زمستان و افزایش بیماری های قلبی و تنفسی

سرما را می شودیک عامل خطر برای بروز بیماری های قلبی به حساب آورد. دوره سرما که از اوایل دی ماه آغاز شده و تا اواسط بهمن ماه ادامه دارد. خطرناک ترین دوره برای بیماران قلبی و بروز حملات قلبی در این بیماران است.

قلب در زمستان باید سخت تر و شدیدتر کار کند؛ به طوری که رگ های خونی بتواند گرمای کل بدن را حفظ کنند.علاوه براین در زمستان،نرخ ابتلا به امراض دستگاه تنفسی مانند آنفلوآنزا و آسم به بیشترین حد می رسد که باز هم به دلیل بالا رفتن فشار خون،در این بیماری ها بار زیادی به قلب تحمیل می شود.

توجیه دیگر هم که البته در کشورهای غربی مصداق دارد این است که مردم در فصل زمستان برای گرم نگه داشتن بدن مصرف نوشیدنی های الکلی روی می آورند و با این کار فشار روی قلب بسیار شدید تر می شود. بیماران قلبی در زمستان باید از ورزش کردن در فضای باز اجتناب کرده و از مصرف الکل هم خوداری کنند. با کاهش دما فعالیت مکانیسم جبرانی متابولیسم بدن برای تولید گرما و مقابله با سرما افزایش می یابد به این ترتیب فعالیت افزایش یافته و افراد در معرض خطر ومستعد سکته های قلبی با فعالیت شدیدبه حملات قلبی دچار می شوند.نکته جالب توجه این است کهمواردی از مراجعات در روزهای سرد،در اثر عارضه قلبی حین بروبی،تعویض زنجیر چرخ یا هل دادن خودرو در روزهای برفی به وقوع می پیوندد و از این رو،توصیه می شود که افراد با بیماریهای زمینه ای باید از فعالیت سنگین در هوای سردخودداری کنند؛چرا که عاملی برای تحمیل فشار مضاعف روی قلب محسوب می شود.

سکته قلبی که به آن انفارکتوس (MI)نیر می گویند،به معنی مرگ غیر قابل برگشت قسمتی از عضله قلب است و بر حسب اینکه چه مقدار از عضله قلب دچار مرگ یا نکروز باشد،علائم و عوارض آن متغیر است.

علت اصلی سکته قلبی عدم تعادل بین عرضه و تقاضای اکسیژن در عضله قلب است واین خود معمولا به دلیل کاهش جریان خون عروق کرونری لخته است.

در زمستان عروق بدن به دلیل سرما برای اینکه حرارت از دست ندهند دچار انقباض می شوند وکار قلب خسته،بیشتر می شود؛بخصوص در ساعات اول روز،یعنی وقتی که بیمار ناچار است برای کار صبح زود از خانه بیرون بیاید بیشتر در معرض خطر قرار دارد.در شهرهای بزرگ در فصل سرما پدیده اینورژن در هوا وجود دارد،یعنی هوای آلوده روز گذشته در طول شب که هوا سرد است به نقاط پایین حرکت می کند و در سطح تنفس و زندگی ما قرار می گیرد و وقتی که شخص زود از منزل خارج می شود در مجاورت این هوای سرد و آلوده قرار می گیرد در حالی که در زمستان زمانی که به نیمه های روز می رسیم هوا گرم تر می شود.به این ترتیب حتی می توان گفت خطر بروز حمله قلبی، صبح های زود بیشتر است. تحقیقات هم این را ثابت کرده که سکته ها گاهی پس از یک فعالیت بدنی سنگین یا استرس عصبی و روانی بروز می کنند و اغلب بین ساعت 6 صبح تا ظهراتفاق می افتد. البته گاهی وقت ها بیماران فکر می کنند که فقط با پوشیدن پالتو وشال گردن از هوای سرد زمستان در امانند، در حالی که فقط کافی است هوای سرد به دهان وبینی فرد بخورد وباعث انقباض کل عروق بدن شود و مقاومت بالا برود.

بیماران در فصل زمستان هنگام بیرون آمدن از منزل ازیک شال گردن که بینی و دهان آنها را بپوشاند استفاده کنند و هرگز صبح زود برای ورزش یا دویدن از منزل خارج نشوند؛ چون وقتی فرد از خواب بیدار می شود؛ بدن در حالت نسبی است و در نتیجه وقتی فرد ناگهان شروع به ورزش کند چون قلب آمادگی این فعالیت آمادگی را ندارد در نتیجه دچار عوارض وخطر می شود. می توان گفت قلب مانند موتور اتومبیلی است که ابتدا دز حال سکونبرای مدتی باید روشن باشد تا آماده حرکت شودتا بتواند با سرعت بالا حرکت کند. پس افراد هم قبل از ورود به میدان ورزش ابتدا باید بدن خود خودرا با ورزش های سبک گرم کنند تا نتوانندورزش های سنگین را انجام دهند.

نکته دیگر این است که در سرما عروق محیطی بدن دچار اسپاسم (گرفتگی) می شوند وبه علت نیاز بدن به گرما و انرژی هورمونی به نام آدرنالین در خون ترشح می شود که باعث افزایش ضربان قلب می شود و در نتیجه نیاز عضله قلب به اکسیژن و مواد غذایی بیشتر خواهد شد.

اگر فردی عروق کرونرش بین 80تا75 درصد تنگی داشته باشد، وقتی نیاز عضله قلب به خون اکسیژن بیشتر می شود به علت تنگی آن منطقه از قلب به خون دچار ایسکیمی(کمبود خون)می شود که به دنبال آن سکته قلبی ایجاد می شود. قرار گرفتن در آب سرد موجب ایسکیمی شدید یا اریتمی (نا منظم شدن ضربان قلب) هم می شودکه به نوبه خود منجر به سنکوب (ایست قلبی) می شود.

مسئله دیگر این است که بیماران قلبی با شروع فصل سرما باید برای تغییر دوز دارویی شان به پزشک متخصص خود مراجعه کنند تا پزشک دستور جدیدی برای مصرف داروها به آنها بدهد. توصیه دیگر این است که بیماران برای خواب از جاهای مناسب استفاده کنند و حتما در اتاق خود یک دستگاه بخور آب قرار دهند تا هوای اتاق مرطوب کند و خشک نباشد.

همان طور که گفته شد، گذشته از عوارض سرما، در زمستان الودگی هوا هم مشکل ساز است. عوارض ناشی از آلودگی هوا سردرد، خستگی، مشکلات تنفسی، سرگیجه، تهوع وضعف والبته ناراحتی های قلبی است، وارونگی هوا در روزهای سرد سال به طور جدی تر بروز کرده و سبب حملات قلبی یا تشدید آن می شود واز این رو افراد جامعه، به ویژه سالمندان و مبتلایان به بیماری های قلبی یا ریوی، با توجه به اعلام رسانه ها از سوی سازمان هواشناسی در روزهایی که وضعیت هوا از نظر آلودگی بحرانی اعلام می شودتا حد ممکن باید در منزل یا محیط کار بماند واز بازکردن پنچره خوداری ودر صورت ضرورت خارج شدن از محیط های بسته از ماسک استفاده کنند.

مونواکسید کربن یکی از آلاینده های گازی خطرناک است که 400برابر اکسیژن تمایل اتصال به هموگلوبین خون داشته و در اکسیژن رسانی بافت ها ایجاد اختلال می کند؛ یعنی دقیقا همان جایی که بیماران قلبی در آن با مشکل روبه رو هستند. آمارها می گوید در سال، 4هزار نفر در اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می دهند. همچنین تحقیقات نشان داده میزان ابتلا ی افراد ساکن در شهرهای آلوده به بیماری قلبی 13 درصد بیشتر از سایرین است.

قادر علیزاده

فیزیولوژیست و مدرس دانشگاه

اخبار مرتبط

نظرات

نظرپور

مرسی قادر جان خیلی خوشحال شدم از زیارت شما در این سایت خبری و به عنوان یه بیمار قلبی از مطلبتون لذت بردم دست مریزاد . تصویر و مقاله شما برام یاداور روزی شد که بنده براتون به عنوان یه ورزشکار ممتاز استانی و کشوری باشرمندگی جایزه دادمم یادش بخیر.

سینا دادگر

با سلام اقای علیزاده خوش حال شدم دیدمتون

قادر علیزاده

با سلام… از لطف و نظر شما متشکرم