نمایندگان مجلس شورای اسلامی کلیات طرح استانی شدن انتخابات مجلس شورای اسلامی را تصویب کردند.
به گزارش مغانه به نقل از ایرنا، نمایندگان مجلس در جلسه علنی روز چهارشنبه با ۱۴۹ رای موافق، ۶۹ رای مخالف، ۹ رای ممتنع از مجموع ۲۳۹ نماینده حاضر در صحن ، کلیات استانی شدن انتخابات مجلس شورای اسلامی را تصویب کردند.
سپس علی لاریجانی پیشنهاد داد که این طرح برای بررسی و رفع مشکلاتی که اداره قوانین مجلس به آن وارد کرده به کمیسیون بازگردد تا در مدت زمان محدودی در کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور بررسی شده و پس از دو هفته به صحن برای بررسی نمایندگان بازگردد.
این پیشنهاد لاریجانی نیز به رای گذاشته شد و نمایندگان با ۱۴۴ رای موافق، ۷۳ رای مخالف، ۴ رای ممتنع از مجموع ۲۲۹ نماینده حاضر در صحن به آن رای مثبت دادند.
** دیدگاه مخالفان و موافقان
در ابتدای بررسی طرح استانی شدن انتخابات مجلس شورای اسلامی محمد جواد کولیوند نماینده مردم کرج و نایب رییس کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس گزارش این کمیسیون را خواند.
کولیوند گفت: این طرح باعث افزایش مشارکت مردم و جلوگیری از ورود پول های کثیف به انتخابات می شود.
پس از آن مهدی کوچک زاده نماینده مردم تهران در اخطار اصل ۶۴ قانون اساسی گفت: این قانون اختیار داده تا نمایندگان هر حوزه انتخابیه خارج از آن حوزه انتخاب شوند که لاریجانی در پاسخ به وی گفت : حوزه انتخابیه در این قانون پابرجا مانده پس اخطار قانون اساسی وارد نیست.
حسینعلی حاجی دلیگانی نماینده مردم میمه نیز در اخطار بند ۱۵ اصل ۳ قانون اساسی نیز گفت: این طرح باعث افزایش اختلافات محلی و قومی می شود کما اینکه پیش از این شورای نگهبان نیز در همین زمینه ایراداتی از طرح ارائه شده گرفته بود.
لاریجانی اخطار وی را نیز وارد ندانست.
پس از اینکه مهدی کوچک زاده و حسینعلی حاجی دلیگانی اخطارهای خود را مطرح کردند مهدی دواتگری نماینده مردم مراغه با عنوان مخالف اول به ایراد سخنرانی پرداخت.
وی گفت: بررسی این قانون شائبه اینکه نمایندگان برای تثبیت نمایندگی خود چنین کاری را در اواخر مجلس نهم انجام می دهند ایجاد می کند. این طرح جامع و مانع نیست به شکلی که مردم جنوب یک استان فردی که در شمال آن استان نماینده شده است را نمی شناسند.
حاجی دلیگانی گفت: یکی دیگر از ایرادات این طرح قطع ارتباط بین مردم و مسئولان است که نمایندگان وظیفه آن را بر عهده دارند.
عضو کمیسیون امنیت ملی وسیاست خارجی خاطرنشان کرد: مردم شهرها و روستاها به مقامات دولتی دسترسی ندارند و این وظیفه نمایندگان است که این مسیر را هموار کنند.
وی افزود با استانی شدن انتخابات حقوق نخبگان و دانشمندان نقض می شود و این کار جلوی ورود نخبگان جدید به مجلس را می گیرد که خلاف عدالت است.
حاجی دلیگانی ادامه داد: با تایید این طرح صاحبان زر و زور وارد انتخابات شده و پول های کثیف به انتخابات ورود پیدا می کنند.
وی از دیگر ایرادت این طرح را افرایش هزینه های انتخاباتی و تضعیف مشارکت مردم در حوزه انتخابیه خود دانست.
حسین گروسی نماینده مردم شهریار در مجلس نیز در موافقت با این طرح گفت: نمایندگان در حال حاضر نقش کمی در قانون گذاری کشور دارند و این نقش کم تاثیر بسیار کمی در روند توسعه شهرها و روستاها گذاشته است.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس خاطرنشان کرد: با تصویب این طرح هر نامزد از سهمیه شهرستانی خود ثبت نام می کند و سهمیه هر حوزه انتخاباتی بر اساس قانون اساسی محفوظ می ماند.
وی ادامه داد: دستگاه های اداری باید کار ذاتی خودت که رسیدگی به مشکلات مردم است را انجام دهند اما هم اکنون نمایندگان بیشتر وقت خود را صرف حل مشکلات محلی می کنند در عین حال با استانی شدن انتخابات نقش قومیتی و ورود پول های کثیف در روند انتخاب شدن یک نماینده تاثیر کمتری خواهد داشت.
سید شکر خدا موسوی نماینده مردم اهواز بعنوان دومین مخالف سخنرانی کرد و گفت: در این طرح شرایط کنونی و متقضیات کنونی کشور در نظر گرفته نشده و با تصویب آن پل ارتباط مردم با مسئولان از بین خواهد رفت.
وی همچنین با بیان اینکه در سال پایانی مجلس بررسی چنین طرحی شائبه سیاسی بودن آن را ایجاد می کند ادامه داد: اولین تاثیر منفی آن مشارکت کم مردم خواهد بود و باعث ورود صاحبان قدرت و ثروت به انتخابات می شود در ضمن حساسیت های قومی نیز بوجود می آید.
علی مطهری نماینده مردم تهران در مجلس در موافقت با این طرح نیز گفت: امروز نمایندگان مجبورند به مشکلات شخصی موکلان خود بپردازند و در برخی از مواقع حتی مجبور می شوند در مجالس ترحیم نزدیکان موکلان خود شرکت کنند.
وی با بیان اینکه نمایندگان شهرستان ها فشار زیادی را تحمل می کنند گفت: وظایف شوراهای شهر و روستاها بر دوش نمایندگان است و با تصویب این طرح نمایندگان وقت بیشتری را برای رسیدگی به مسائل کلان ملی صرف خواهند کرد و از خرید و فروش احتمالی رای نیز جلوگیری خواهد شد.
مطهری ادامه داد: طایفه گری کمرنگ می شود و زمینه ایجاد احزاب قوی در مجلس ایجاد می شود. وحدت بین نمایندگان هر استان افزایش یافته و مشارکت مردم در انتخابات بیشتر می شود. مجامع استانی قوی تر شده و استانداران و فرمانداران مجبور می شوند با تمامی نمایندگان تعامل داشته و کار کند.
مطهری ادامه داد: کیفیت انتخابات افزایش می یابد و لی در طرح فعلی کاستی های وجود دارد و اگردو شوری شود می توانیم بسیاری از ایرادات آن را رفع کنیم .
سید محمد سادات ابراهیمی نماینده مردم شوشتر هم در مخالفت با این طرح گفت: با اجرای استانی شدن انتخابات، شهرهای کوچک فراموش می شوند و منابع براساس نیازها توزیع نمی شود بلکه پول های کثیف فعال خواهند شد.
وی گفت: اقتدار نظام ما به مردمی بودن آن است اما این طرح ارتباط بین مردم و نمایندگان را قطع می کند پس می توان با قانون فعلی نگاه کلان و ملی هم داشت البته شورای نگهبان درباره این طرح دغدغه ها و نگرانی هایی دارد.
احمدعلی مقینی نماینده مردم نکا نیز در موافقت با این طرح گفت: طرح استانی شدن انتخابات مجلس نماینده را از حوزه انتخابیه محروم نمی کند و اگر به تاریخچه ارایه این طرح نگاه کنیم از مجلس پنجم تا نهم پیشنهادات مختلفی مطرح شده اما هر بار با ایراد شورای نگهبان این طرح مسکوت مانده است.
عضو کمیسیون عمران مجلس با بیان این که نمایندگان در زمان انتخاب شدن وعده های فراوانی به موکلان خود در حوزه های انتخابیه می دهند و پس از انتخاب شدن برای تحقق وعده های خود زمان زیادی را صرف رسیدگی به این وعده ها می کنند اظهارداشت: با استانی شدن انتخابات مجلس رفتار حزبی نیز افزایش می یابد و در همین راستا پارلمان رشد کیفی خوبی خواهد داشت.
وی گفت: با استانی شدن انتخابات مجلس خواست رهبر معظم انقلاب برای حرکت به سمت نظام پارلمانی شروع می شود.
** دولت مخالف است
حجت الاسلام مجید انصاری معاون پارلمانی ریاست جمهوری نیز به عنوان نماینده دولت با این طرح مخالفت کرد و به بیان نظرات دولت پرداخت.
وی گفت: طرح استانی شدن انتخابات مجلس نظام انتخاباتی کشور را که طی یک قرن گذشته شهرستانی بوده به استانی تغییر می دهد.
وی با بیان این که طرح استانی شدن انتخابات روز گذشته در هیات دولت مطرح شده است ادامه داد: پس از طرح این موضوع در هیات دولت نظرات مختلفی ابراز شد اما در نهایت دولت با آن مخالفت کرد.
معاون رییس جمهوری با برشماری دلایل مخالفت دولت گفت: طرح استانی شدن انتخابات مجلس یک طرح محض برای انتخاب نماینده در استان نیست بلکه تلفیقی از شهرستان و استان است بنابراین معایب استانی حفظ شده و محاسن استانی هم ندارد.
وی با بیان این که اگر در شهرستان صلاحیت کاندیدایی رد شد و نامزد دیگری نبود و اگر یک نماینده در طول دوران نمایندگی خود استعفا دهد یا برای یک نماینده اتفاقی رخ دهد و فوت کند باید در کل استان انتخابات مجدد برگزار شود ادامه داد: این کار بسیار دشوار است و در میان دوره ای مردم انگیزه ای برای حضور در پای صندوق های رای نخواهند داشت.
وی گفت: به هر دلیل چون در کشور احزاب فراگیری نداریم هزینه های انتخاباتی کاندیداهای مستقل افزایش می یابد و برخی مواقع برای نامزدهای غیروابسته غیرممکن می شود.
معاون پارلمانی رییس جمهور ادامه داد: به طور مثال در تهران نامزدهای انتخاباتی کار سختی را برای پوشش کل مردم در زمان انتخابات انجام می دهند که حال اگر این موضوع استانی شود نیز کار دشواری خواهد بود.
وی ادامه داد: مسایل سیاسی و امنیتی نیز چون کشور ما دارای مذاهب و قومیت های مختلف هستند در این طرح مشکلات فراوانی برای برگزاری انتخابات به صورت استانی ایجاد خواهد کرد.
محمد جواد کولیوند نایب رییس کمیسیون شوراها و نماینده مردم کرج در مجلس نیز پس از سخنان انصاری توضیحاتی درباره سخنان موافقین و مخالفین داد و گفت: این طرح به هیچ عنوان بار مالی و ایراد اصل ۷۵ ندارد زیرا عملا همه حوزه های انتخاباتی حفظ شده است.
وی گفت: طرح استانی شدن انتخابات حوزه های انتخاباتی نماینده خاص خود را حفظ خواهد کرد و آن نماینده پل ارتباطی بین مردم و دولت خواهد بود.
وی با بیان این که این طرح موجب مشارکت حداکثری می شود ادامه داد: این باعث می شود مردم هر حوزه انتخابیه برای انتخاب نماینده خود مشارکت بیشتری در انتخابات داشته باشند.
وی گفت: با انتخاب نمایندگان به صورت استانی شوراها، مدیران اجرایی، استانداران و مجلس در مسیر اصلی خود قرار می گیرند و شان مجلس حفظ خواهد شد.
پس از آن لاریجانی از نمایندگان خواست که نظر خود را درباره این طرح اعلام کنند که به تصویب نمایندگان رسید.
پس از تصویب این طرح لاریجانی پیشنهاد کرد که این طرح برای بررسی بیشتر به کمیسیون شوراها و امور داخلی بازگشته تا ایرادات ان برطرف شود که نمایندگان نیز با آن موافقت کردند.
