- پایگاه خبری تحلیلی مغانه آنلاین - http://moghanehonline.ir -

منطقه آزاد تجاری کلید توسعه اقتصادی استان اردبیل

تفکر ایجاد منطقه آزاد در ایران به اواخر دهه 40 شمسی برمی گردد؛ در سال 1349 جزیره کیش به عنوان مرکز بین المللی گردشگری- تجاری انتخاب شد و دو سال بعد سازمان عمران کیش در راستای ایجاد منطقه آزاد در این جزیره، راه اندازی شد.

اما مرکز بین المللی جزیره کیش در سال 1356 به طور رسمی کار خود را آغاز کرد و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، لایحه واردات کالا با استفاده از معافیت گمرکی به جزیره کیش در سال 58 به تصویب شورای انقلاب رسید و در سال 1368 به دولت اجازه داده شد در سه نقطه مرزی کیش، قشم و چابهار نسبت به تاسیس منطقه آزاد تجاری اقدام کند.

سرعت بخشی به انجام امور زیربنایی، عمران و آبادانی، رشد و توسعه اقتصادی، سرمایه گذاری، تنظیم بازار کار و کالا، حضور فعال در بازارهای جهانی و منطقه ای، تولید و صادرات کالاهای صنعتی و تبدیلی و ارایه خدمات عمومی جزو ماموریت های مناطق آزاد می باشد که در قانون بر آنها تاکید شده است.

همچنین محرومیت زدایی، افزایش درآمد عمومی، ایجاد اشتغال سالم و مولد و استفاده از انواع پیوندها و ارتباطات مفید با اقتصاد ملی مهم ترین نقشی است که این مناطق برعهده دارند.

این مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در راستای اهداف قانون برنامه چهارم توسعه به عنوان راهکاری برای تعامل با اقتصاد و بازارهای هدف بین المللی تعریف و با تغییر استراتژی تجاری کشور از واردات به سوی استراتژی تشویق و توسعه صادرات، ایجاد این مناطق از اولویت خاصی برخوردار شد.

در راستای اهداف مذکور به دنبال ایجاد سه منطقه آزادی که پیشتر ذکر شد مناطق آزاد تجاری ارس، انزلی، اروند و ماکو نیز طی سال های گذشته فعالیت خود را آغاز کردند که البته انتقاداتی به نحوه فعالیت آنها نیز وارد است.

با توجه به اهداف ایجاد این مناطق و موقعیت جغرافیایی استان، اردبیل نیز یکی از نقاط مستعد در زمینه ایجاد مناطق آزاد تجاری، صنعتی و سیاحتی می باشد و مردم و مسوولان این استان به آن به عنوان یکی از راهکارهای توسعه منطقه چشم دوخته اند.

با توجه به نقشی که برای منطقه آزاد تجاری در راه توسعه مناطق تعریف شده، ایجاد منطقه آزاد تجاری یکی از مهمترین مطالبات مردم از دولت تدبیر و امید شد و استاندار اردبیل به عنوان نماینده عالی دولت در این منطقه یکی از مهمترین اهداف اقتصادی خود را ایجاد مناطق آزاد تجاری عنوان کرد.

استاندار اردبیل در این زمینه گفت: یکی از ابزارهای توسعه جهشی استان، ایجاد مناطق آزاد تجاری، صنعتی و گردشگری است.

مجید خدابخش تشریح کرد: استان اردبیل با داشتن 380 کیلومتر مرز زمینی با کشور جمهوری آذربایجان، برخورداری از گمرک بین المللی بیله سوار مغان، گذرگاه مرزی اصلاندوز، قابلیت های غنی کشاورزی و گردشگری از جمله مناطق مستعد کشور برای ایجاد مناطق آزاد و تجاری به شمار می رود.

وی با بیان اینکه استان اردبیل به عنوان قطب کشاورزی کشور محسوب می شود، معتقد است این منطقه در طول تاریخ از سرمایه گذاری های کلان ملی محروم مانده و از مشکلاتی مانند توسعه یافتگی کمتر و کمبود سرمایه گذاری در بخش های کشاورزی و گردشگری رنج می برد و نیاز به توجهی ویژه دارد.

خدابخش ایجاد نخستین منطقه آزاد گردشگری کشور در شهر سیاحتی سرعین، ایجاد مناطق آزاد تجاری و صنعتی در منطقه مغان در شمال استان و پیوستن آن به منطقه ویژه نمین و در نهایت سرعین را به عنوان راهکاری برای توسعه پایدار منطقه عنوان کرد.

به گزارش ایرنا، معاون برنامه ریزی استانداری اردبیل نیز پیشتر از پیشنهاد ایجاد منطقه آزاد تجاری، صنعتی سبلان در این استان خبر داده بود.

محمدباقر بهشتی بیان کرد: نتایج مکاتبات اداری و ملاقات های حضوری استاندار اردبیل با اکبر ترکان، مشاور رییس جمهور و دبیر شورای هماهنگی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور بیانگر نظر مساعد مسوولان کشوری درزمینه ایجاد منطقه آزاد تجاری- صنعتی سبلان در این منطقه است.

وی با اشاره به نقش مناطق آزاد تجاری در توسعه، عمران و آبادانی ابراز امیدواری کرد با محقق شدن این مهم، تمام شهرستان های استان به ویژه مناطق مرزی از ثمرات آن بهره مند شوند.

طرح ایجاد منطقه ویژه گردشگری در شهرستان سرعین که برای نخستین بار در کشور از سوی مسوولان و نمایندگان استان اردبیل مطرح شده، می تواند ظرفیت های استثنایی بخش سیاحتی استان را شکوفا کرده و نه تنها موقعیتی منطقه ای بلکه بین المللی به آن ببخشد.

منطقه مغان استان اردبیل نیز که در همسایگی منطقه آزاد تجاری ارس واقع شده، با پوشش آن می تواند از تشریفات و مراحل طولانی مدت ایجاد منطقه آزاد کاسته و زمینه شکوفایی منطقه ای شمال غرب کشور را فراهم آورد.

از جمله راهکارهایی که برای استفاده از ظرفیت های اقتصادی منطقه مغان استان اردبیل مطرح می باشد، زیر پوشش بردن آن از سوی منطقه آزاد تجاری و صنعتی ارس در استان آذربایجان شرقی است.

به نظر می رسد که زمینه های لازم و مورد نیاز در شهرستان های مرزی بیله سوار، پارس آباد و گرمی مغان به واسطه داشتن مرزهای طولانی با جمهوری آذربایجان جهت تبدیل به منطقه آزاد تجاری، صنعتی بیشتر مهیا می باشد.

از همین رو طرح ایجاد منطقه آزاد تجاری در این منطقه شاه بیت سفر ریاست جمهوری به همراه دو معاون و شش وزیر به استان اردبیل بود.

دکتر حسن روحانی طی سفر به اردبیل در جلسه شورای اداری استان از اکبر ترکان دبیر شورای هماهنگی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور خواست تا مقدمات الحاق مناطق مرزی استان اردبیل به منطقه آزاد – تجاری ارس را فراهم کرده و در اولین جلسه دولت ارایه کند.

رییس دفتر رییس جمهوری نیز در همین زمینه بر استفاده استان اردبیل از موقعیت مرزی بودن تاکید کرد.

محمد نهاوندیان گفت: پس از دیدار دکتر روحانی و الهام علی اف رییس جمهوری آذربایجان در حاشیه اجلاس داووس و به دنبال آن سفرهایی که مسوولان دو کشور انجام دادند، نشان می دهد روابط ایران و آذربایجان از نظر سیاسی قابل مقایسه با یک سال پیش نیست.

وی اضافه کرد: فضای متفاوتی در مناسبات دو کشور ایجاد شده و جمهوری آذربایجان نیز مایل است تا ما این رابطه را ترجمه اقتصادی کنیم و اردبیل باید از این فرصت استفاده کند.

نهاوندیان همچنین بر تبدیل موقعیت مرزی این استان به یک واقعیت اقتصادی تاکید کرد و از تصمیمات دولت در این زمینه در آینده نزدیک خبر داد.

با توجه به اینکه مردم اردبیل در استقبال از رییس جمهوری خواستار صدور مجوز منطقه آزاد اردبیل شدند، این موضع گیری ها نشان می دهد که دولت تدبیر و امید در اهدای منطقه آزاد مصمم است.

با عقب ماندگی و محرومیتی که اردبیل در مقایسه با سایر استان ها از آن رنج می برد، اهدای منطقه آزاد به مردم این خطه می تواند بخشی از این کم برخورداری را جبران کند و اثرهای مفید این مصوبه در پیشرفت اقتصادی منطقه و به خصوص مناطق مرزی در آینده نزدیک در زندگی مردم رنج دیده و زحمتکش منطقه ملموس شود.

محمد ملاحمزه زاد