به گزارش مغانه، در جامعه ایران نیز یکی از آسیبهای شایع نزاع و درگیری است. این روزها پدیده نزاع و درگیری نظر هر فردی را به خود جلب مینماید. فراوانی این پدیده بیانگر آن است که هر شهروند ممکن است محیط خانواده، مکانهای خصوصی، مکانهای عمومیو حتی هنگام عبور از سطح خیابان با پدیده نزاع و درگیری به طور مستقیم مواجه میشود که در این درگیریها آلات و ادوات مجرمانه و حتی سلاح سرد نیز مورد استفاده قرار گرفته و در مواردی نیز به قتل و برخی دیگر از پیامدهای نزاع و درگیری منجر میگردد.
خشونت و نزاع از جمله موضوعاتی است که در فرهنگ بعضی از افراد، شاخص قدرت و یا دفاع از منزلت اجتماعی و فرهنگی و حیثیت خانوادگی محسوب میشود.
افزایش نزاع و درگیری، موجبات نگرانیهای اجتماعی در زمینه ترویج رفتار خشونت بار در جامعه، سلب امنیت اجتماعی، برهم خوردن نظم اجتماعی، فرسایش سرمایه اجتماعی و تبدیل همبستگی اجتماعی به گسست اجتماعی و تبدیل همکاری و همیاری به ستیزه شده است.
دراستان اردبیل همانند سایر مناطق دیگر تنوع معیشتی، تنوع فرهنگی، شدت ارتباطات درون گروهی، کمبود ارتباطات برون گروهی، محرومیتها، نابرابریها و غیره زمینه ساز بروز نزاعها بودهاند.در بروز نزاع و درگیری عوامل مختلفی نقش دارند که یکی از آنها شرایط آب و هوای استان میباشد. بر اساس تحقیقات افسردگی و ناراحتیهای روانی در فصول سرد سال بیشتر از سایر فصول است همچنین افسردگی و خشونت در مناطق کوهستانی نیز به دلیل ارتفاع زیاد از سطح دریا و سرد بودن زیاد میباشد
اگر منظور از نزاع و درگیری فیزیکی باشد علت را باید در مختصات محیط، فرهنگ، سطح دانش، و بازدارندگیهای قانونی جستجو کرد. محیط و شرایط و مختصات جغرافیایی قطعاً در روح و روان انسان تاثیرات اساسی دارد که باید سعی کرد با آموزش و تعلیم و تعلم این جبر طبیعی را به حداقل رساند.
البته مسائل اجتماعی مختلفی باعث نزاع و درگیری میباشد همچون فقر فرهنگی، بی اعتمادی در روابط بین فردی و اختلافات خانوادگی و قومیو طایفه ای و اختلاف ارضی و حق آب بین کشاورزان و روستائیان که این امر به موضوع پایین بودن تحمل و ظرفیت مردم و خود محوری انسانها و ضعف باورها بر می¬گردد. بیکاری نیز در نزاع و درگیری نقش عمده ای ایفا میکند بخصوص این امر به درون خانوادهها راه پیدا کرده و باعث مسائل اجتماعی گوناگونی شده است.
بررسی در خصوص نزاع و درگیری نشان میدهد که چنانچه در مورد این معضل اجتماعی در استان چارهاندیشی نشود هر ساله شاهد افزایش میزان نزاعها و درگیریها ی فردی و جمعی و ایجاد آسیبهای مختلف منتج از آن هستیم.
با شناسایی عوامل پرخاشگری و کنترل آنها میتوان میزان گرایش به نزاع را کاهش داد . باید تلاش کرد از طریق برنامه ریزی در زمینههای مختلف افراد جامعه تجربه ای از نزاع نداشته باشند با این کار میتوان میزان نزاع را کاهش داد. از طریق نهادها و سازمانهای مربوط تلاش این باشد که میزان بیسوادی را کاملاً کاهش داد و این امر میتواند تا حد زیادی گرایش به نزاع را در جامعه کاهش دهد. با توجه به اینکه در این خصوص تنها به کنترل اجتماعی توجه شده اما تأثیر کنترل نهادی در کاهش این مسأله نفی نمیشود. لذا متناسب با نتایج نیاز است که توجه جدی به ابعاد کنترل اجتماعی شود که مشتمل بر: ۱) وابستگی ۲) تعهد ۳) درگیری ۴) اعتقاد میباشد. که تقویت هر کدام از این عناصر در ارتباط با سازمانهای مختلف میباشد. از جمله رسانهها، نهاد آموزش و پرورش، خصوصاً کانون خانواده که سلول اجتماع محسوب میشود این موارد ذکر شده و سایر نهادها و سازمانها مسئولیت خطیری در جهت کنترل اجتماعی افراد جامعه دارند تا از این طریق بتوان میزان گرایش به نزاع را کاهش داد.
*اداره برآورد اجتماعی فرماندهی انتظامی استان اردبیل